Historia
A scret vegn Trun menziunas per l’emprema gada 765 el renomau testament digl uestg Tello en la fuorma Tauronto. Igl ischi sper la caplutta da s. Onna fa endamen in auter eveniment impurtont dalla historia da Trun. Sut igl ischi ei la Ligia Grischa vegnida renovada e slargiada 1424. Igl avat dalla claustra da Mustér ha mess a disposiziun la cuort claustrala sco sedia per la Ligia Grischa. Quella casa marcanta al cunfin vest da Trun ei oz il Museum Sursilvan Cuort Ligia Grischa.
Sco en autras vischnauncas dalla regiun han era ils habitonts da Trun viviu ditg mo dall’agricultura. Gia el 16avel tschentaner ha ei denton dau emprovas da gudignar fier ella val Punteglias e suenter eisi adina puspei vegniu explotau fier ed era argien. Cun quellas emprovas eisi vegniu satrau pli bia daners che quei ch’ins ha gudignau. Quellas interpresas san ins denton veser sco stentas d’industrialisaziun a Trun. L’entschatta dil 20avel tschentaner han quellas purtau fretg e surtut la Fabrica da ponn, fundada 1912 da Fidel Tuor, ha giugau duront bia onns ina impurtonta rolla en vischnaunca e per la regiun. Da quei fatg han ins fatg persenn dolorusamein cu quella interpresa ei vegnida serrada per adina igl onn 2001. La digren dalla populaziun en vischnaunca ei per part d’attribuir a quei fatg. Trun ei staus duront decennis in dils principals loghens d’industria el Grischun ed il pli grond en Surselva. L’industrialisaziun ha bein era giu igl effect che la populaziun da Trun valeva sco pli progressiva en cumparegliaziun cun autras ella regiun. Ussa porschan sper la firma Tarcisi Maissen SA e menaschis pli pigns, surtut la Casa s. Martin e la Casa Depuoz lavur e fadigia. A Trun ei l’infrastructura aunc adina buna quei che pertucca filiala da posta, bancas, garaschas, stiziuns, ustrias, campadi ed indrezs da sport.
La vischnaunca da Trun ei neu e neu stada in center da historia e cultura. Cant e musica han adina giugau in gronda rolla ed ussa sesviluppescha Trun pli a pli ad in center d’art cun Alois Carigiet, Matias Spescha ed ina roscha dad autras persunas che sefatschentan cun art ed artisanadi.
Il cudisch „Trun – vargau e present“ porscha per interessai massa informaziuns che pertuccan las spartas principalas sco historia, architectura, economia, sport, cultura, natira ed ambient. Ei setracta buca d’ina ovra scientifica, mobein d’ina publicaziun beinfundada che presenta da maniera capeivla ed attractiva la vischnaunca da Trun. Il cudisch sa vegnir retratgs en canzlia communala.
